بلوغ فرایند نشان دهنده میزان تکامل آن فرایند است. همچنین پله بعدی به تکامل رساندن این فرایند را هم مشخص می‌نماید. بنابراین ارزیابی بلوغ فرایند مسیر رسیدن از وضعیت نابالغی به وضعیت تکامل و بالغی را نشان می‌دهد.
یکی از مستندات مورد استفاده در بهبود فرایندها سند بلوغ فرایندها است که تمامی بخشهای یک فرایند را اعم از بازیگران فرایند، مستندات فرایند، نوع اجرای فرایند و … مورد بررسی قرار می‌دهد. در این بلوغ فرایند از 2 نوع ارزیابی به نام‌های BPMM و CMMI استفاده شده است.
مزیت ارزیابی بلوغ فرایندها در سازمان چیست؟
اندازه گیری بلوغ فرایند در وهله اول وضعیت حال حاضر سازمان را توصیف می‌کند؛ و در وهله دوم مسیر بهبود فرایند و افزایش بلوغ را نشان می‌دهد.
نشان دادن این قدم، اختلاف نظرها بر انتخاب مسیر بهبود فرایندها را حذف و تصمیم‌گیران در خصوص بهبود فرایندها را یک زبان می‌کند.
همانطور که می‌دانید رشد یا سقوط یک سازمان ناشی از وضعیت فرایندهای آن سازمان است بنابراین ارزیابی بلوغ فرایندها و مقایسه آن با نتیجه ارزیابی دوره قبلی حائز اهمیت است.
هر یک از شاخص های بلوغ فرایند دارای 5 سطح (از سطح یک نابالغ‌ترین تا سطح 5 بالغ‌ترین) هستند. با توجه به عدد بلوغ محاسبه شده، فرایند در یکی از دسته های ذیل قرار می‌گیرد.
- سطح ابتدایی یا initial
- سطح قابل تکرار یا Repeatable
- سطح تعریف شده یا Defined
- سطح مدیریت شده یا Managed
- سطح بهینه شده یا Optimized
با توجه به آنکه مدل‌های بلوغ متنوعی وجود دارد، هر سازمان با توجه به هدف خود مدل بلوغ خود را انتخاب می‌نماید اما در نهایت تمامی این مدل‌ها به بهبود فرایندهای سازمان ختم می‌شوند.
مدل‌های بلوغ فرایند کسب‌وکار عبارتند از:
- مدل های قابلیت (CMM)
- قابلیت یکپارچه (CMMI)
- قابلیت کارکنان (PCMM)
- ممیزی فرآیند (PEMM)
- بلوغ مدیریت فرآیند کسب و کار (BPMM)
- ارزیابی مدیریت فرآیند (PMMA)
- و…
که در این پروژه شرکت توسعه راهکار جهان مدیر از مدل های CMMI و BPMM استفاده کرده است. شاخص های استفاده شده در ارزیابی بلوغ فرایندهای شرکت فولاد کویر 8 مورد به ترتیب ذیل هستند:
1. تعهد مالک فرآیند
این شاخص وضعیت تعهد مالک فرایند اعم از شناخت فعالیت‌ها و بازیگران فرایند و اندازه‌گیری شاخص فرایند را بررسی می‌کند.
2. مستند سازی فرآیند
این شاخص وضعیت مستند BMPNفرایند را بررسی می‌کند.
3. اجرای فرآیند
این شاخص وضعیت اجرای فرایند اعم از اجرای دستی یا مکانیزه بودن فرایند را بررسی می‌کند.
4. پایش و اندازه گیری فرآیند
این شاخص وضعیت اندازه‌گیری شاخص‌ها فرایند و نوع اندازه‌گیری آن‌ها را بررسی می‌کند.
5. زیر ساخت‌های فرآیند
این شاخص وضعیت زیرساخت فرایند اعم از مکتوب بودن روال انجام فرایند و یا مکانیزه نمودن فرایند را بررسی می‌کند.
6. سرمایه انسانی فرآیند
این شاخص وضعیت شناخت نیروی انسانی (بازیگران) فرایند از فرایند را بررسی می‌کند.
7. ارتباط با ذینفعان فرآیند
این شاخص وضعیت شناخت نیروی انسانی (بازیگران) فرایند از نیازمندی‌های ذینفعان را بررسی می‌کند.
8. همسویی استراتژیک فرآیند
این شاخص وضعیت همسویی هدف فرایند را با اهداف استراتژیک سازمان را بررسی می‌کند.
با توجه به اینکه مالک فرایند، خبره و عالم فرایند خود است پس امتیازدهی به بلوغ فرایند توسط ایشان انجام می‌شود. مالکین فرایندهای شرکت فولاد کویر در جلسه کارگروهی برگزار شده با حضور تیم شرکت توسعه راهکار جهان مدیر پس از دریافت اطلاعات مرتبط با نوع امتیازدهی و ارزیابی بلوغ فرایند اقدام به تکمیل کاربرگ‌های تدوین شده نموده، تیم شرکت جهان مدیر با جمع‌بندی امتیازهای هر فرایند عدد بلوغ سازمان را اعلام می‌کند.
برای کسب اطلاعات بیشتر درباره خدمات ارزیابی از طریق لینک زیر اقدام بفرمایید:
